Sağlık

Bebeklerde Zeka Gelişimi

Bebeklerde zeka gelişimini etkileyen faktörler

Bebeklerde zeka gelişimi ebeveynlerin en hassas olduğu konuların başında geliyor. Bebeğin zeka gelişimi normal seviyesinde ilerliyor mu, herhangi bir problem var mı, soruları sürekli akıllarda oluyor. Zekanın genetik olarak anne ve babadan alındığını biliyoruz. Fakat çevresel faktörler de göz ardı edilemeyecek derecede önemli yer tutuyor.
Zeka soyut ve somut nesneler arasındaki bağıntıyı kavrama, akıl yürütme, problem çözme, öğrenme gibi birçok işlevi içeren zihinsel bir olgudur. Zekanın gelişiminde; fiziksel özellikler, genler, yaşanılan çevre ve beslenme gibi birçok faktör rol oynuyor. Zeka gelişimi hamilelikte anne karnında başlar, doğum sonrasında beslenme ve çevresel faktörlerle şekil almaya devam eder.

Hamilelikte bebeğin zeka gelişimi

Hamilelikteki yaşantınız, beslenme düzeniniz, sağlık şartlarınız, duygusal ve psikolojik haliniz bebeğinizin beyin gelişiminde çok önemlidir. Hamileyken troid bezi rahatsızlıklarınız varsa bebeğin zeka gelişimini olumsuz etkileyebilir. Hamilelikte aldığınız yumurta ve et kaynaklı proteinler yine bebekteki gelişim için son derece kritik öneme sahiptir. Ayrıca demir ve omega 3  takviyesi almak da önemlidir. Diğer taraftan sakinleştirici klasik müzik tarzı melodiler hem hamile için hem de bebek için olumlu katkı yapacaktır.

Çevrenin zeka gelişimine etkisi

Kalıtım ile gelen zeka potansiyeli ancak çevresel faktörlerle ortaya çıkar. Genetik olarak güçlü olan bir çocukta çevresel etkiler ve yaşantılar olumsuz ise, bu güçlü potansiyel ortaya çıkmayacaktır. Her türlü görsel, duyuşsal uyarı bebeklerdeki algıyı etkileyerek zekalarını geliştirir. Sağlıklı bebekler sesleri duyarlar ve buna tepki verirler. Bu nedenle kulağa hoş gelen melodiler, müzikler olumlu etki yaratacaktır.

Zeka gelişiminde bebeklik döneminin önemi

Bebeklerin iletişimi ilk günden itibaren anne üzerinden gelişir. Söylemek ve yapmak istediklerini ağlayarak anlatırlar. Annenin bebeğe karşı olan ilgisi ve şefkati sayesinde olumlu bir bağlanma gerçekleştiyse, bebek gelişimini için rahatlamış demektir. En önemli faktörlerden biri bebeğin kendini bu bağlanma ile güvende hissetmesidir. Bu süreç içerisinde bebek ile zaman geçirmek, ilgi ve temasınızın fazla olması pozitif etki yaratacaktır. Bebeklik döneminin özellikle 3 yaşına kadar olan sürede hem zeka gelişimi hem de bedensel gelişim çok hızlı ilerlemektedir.
  • Birinci ay ile beraber özellikle belirgin ve parlak renkleri görme başlar. Bu dönemde bebeğinizi kucağınızda gezdirmeniz, konuşarak anlatmanız , etrafa çok abartmamak kaydı ile oyuncaklar koymanız algısını olumlu etkiler.
  • Bebekler dördüncü ay ile beraber etki-tepki kavramını öğrenmeye başlar. Örneğin dokunduğu bir oyuncaktan ses çıkıyorsa, o sesi tekrar duymak için dokunmaya çalışır. Bu nedenle bebeğin etrafına ses çıkaran, dokunma hissi güzel olan yumuşak oyuncaklar koyulabilir.
  • Altıncı aya gelindiğinde nesnelerin ne işe yaradığını fark etmeye başlar. Basit ve çok kullanılan nesneleri bebeğe anlatmak zeka gelişimi için yine önemlidir.
  • 7-9. aydan itibaren nesne devamlılığı kavramını öğrenirler. Sakladığınız bir oyuncağı bulmaya çalışırlar. El salladığınızda taklit etmeye çalışırlar. Ses çıkardığında ona baktığınız için dikkat çekmek için bağırıp ses çıkarma davranışı gösterirler. Bu davranışlarını pekiştirmek gelişimi hızlandırmaya yardımcı olacaktır.

    Bir yaş dönemi

  • Bir yaşından sonra ise davranışın sonunda ne olacağını bilmek ister. Elindeki nesneleri yere atıp gözlemler. Hoşuna giden davranışları tekrarlar. Bu zaman içerisinde keşfetmesine ve merakının karşılığını almasına yardımcı olmak gerekir. Beynindeki nesne şemaları dediğimiz kavramlar bu süreçte sürekli değişerek gelişecektir.
  • 14-18. ay ile beraber sonuca ulaşmak için basit yollar aramaya başlarlar. Örneğin masanın üstündeki bir oyuncak için bir tabureye çıkmak gerektiğini bulabilir. Oyun şeklinde küçük problemler yaratarak bebeğin bunu çözmesini, akıl yürütmesini sağlamak zeka gelişimini hızlandıracaktır. 0-2 yaş arasında zeka gelişimi için en etkin yöntem, bebeğinde içinde bulunduğu oyun ortamlarıdır. Daha sonraki yazılarımızda zeka geliştiren oyun önerilerimizi de ayrıca ele alacağız.
  • Bebeklerde uyku, yine hem zihinsel hem de fiziksel gelişme için son derece önemli bir yere sahiptir. Bebeklerde uyku düzeni ve uyku problemleri yazımızda geniş olarak ele aldık. Okumanızı tavsiye ederiz.

Beslenme ve bebeklerde zeka gelişimi 

Çevre şartlarından biri olan beslenme yine zeka gelişimi için kritik bir öneme sahiptir. Beslenme ve zeka korelasyonu pozitif yönlüdür. Klinik olarak denenmiş ve uzmanlar tarafından kabul görmüş bazı gıdaların zeka gelişimine son derece olumlu katkısı vardır.
Proteinler dokuların ve organların yapımında ve sinir iletimi için madde sentezinde rol aldıkları için en önemli gıdalardır.  Doğal proteinler; et, süt, yumurta, tahıl ve baklagillerdir. Hem hamilelik döneminde hem de ek gıda döneminde bu besinlerden kurallara uyarak azami ölçüde yararlanmak gereklidir. Bebek beslenmesini geniş olarak, Bebeklerde Beslenme – Tamamlaycı Beslenme yazımızda ele almıştık. Yine okumanızı önemle tavsiye ederiz. Omega-3 yağ asitleri özellikle göz ve beyin için önemlidir. Vitamin ve mineraller hastalıklardan korunma ve gelişim için yine son derece önemlidir. Karaciğer ve balıkta bol bulunan A vitamini, omurilik oluşumunda görev alır. Anne sütü ise en önemli A vitamini kaynağımızdır.
B1 vitamini eksikliğinde büyüme geriliği meydana gelebilir. B1 vitaminini en çok tam tahıl ürünlerinden alırız. B12 vitamini eksikliğinde omurilik rahatsızlıkları oluşur. Hayvansal besinlerden B12 vitaminini alırız. Demir gelişim için önemli rol oynar. Kırmızı etler, baklagiller, pekmez, koyu yeşil yapraklı sebzelerdir demir deposudur. Çinko, beyin gelişiminde etkilidir. En iyi kaynağımız yine anne sütüdür. Ama ek gıda zamanında deniz ürünlerinden bol bol çinko alabiliriz. Bebeklerde zeka gelişimi için yazılarımız devam edecek. Bizi instagramdan takip edebilirsiniz.

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

73 + = 77

Başa dön tuşu