Dogville Film İncelemesi

Dalgaları Aşmak (Breaking the Waves) ve Karanlıktaki Dansçı (Dancer in the Dark) filmleriyle bizi kendine hayran bırakan Lars Von Trier’in 2003 yapımı bir filmi Dogville. Mükemmel bir fikrin sıradan bir şekilde ekrana uyarlanması…

Büyük Buhran zamanında Amerika’da, dağların arasında kalmış bir kasabada geçiyor öykümüz. Ancak kasaba bir tiyatro sahnesi misali tebeşirden çizilmiş evlerden oluşmakta. Kuşbaşı baktığımız da tüm evlerde olup biteni aynı anda görebiliyoruz. Trier, kasabada hiç bir şeyin gizli saklı kalmamasını ve gerçekleşeceklere bizzzat gözlerimizle şahit olmamızı istemiş.

Genç ve güzel Grace, (Nicole Kidman) mafya benzeri bir gruptan kaçarak, Dogville kasabasına sığınır. Grace, büyük bir yıldız kadrosunun canlandırdığı kasaba halkıyla tanışır. Davranışları ile bir rahip olduğunu düşündüren Tom Edison (Paul Bettany); Tom’un babası kasaba doktoru (Philip Baker Hall); bir elma yetiştiricisi olan Stellan Skarsgard; karısı Patricia Clarkson; her şeyi gören ama gözleri kör adam Ben Gazzara; mağaza işletmecisi Lauren Bacall; Jeremy Davies ve Chloe Sevigny’nin ebeveynleri: Bill Raymond ve Blair Brown… Filmin sonunda ise mükemmel bir süpriz bu kadroya kısa süreliğine de olsa dahil oluyor. İnanılmaz bir oyuncu kadrosuna  sahip olsa da kasti olarak gerçeklikten uzak, teatral bir anlayışla gerçekleştirilen oyunculuklara şahit oluyoruz.

Trier, sert bir şekilde Amerikan rüyasından uyandırmak istiyor bizleri. Amerikalıların yabancılara olan şüpheciliği, düşmanlığı ve belki de vahşiliği sert bir şekilde defalarca gözümüze sokuluyor. Yabancı derken sakın sadece başka yerlerden gelen insanlar anlaşılmasın, toplumsal normlara uymayan herkes bu guruba girebilir. Özellikle de kadınsan… Küçük beyaz Amerika dediğim Türkiye’de de benzeri şeyleri çokça görüyoruz. Bu bağlamda Dogville, Türkiye’nin de bir özeti diyebiliriz kolayca. Ama her ne kadar toplumun büyük bir çoğunluğunun bu tarife uyduğu konusunda Trier ile ortak bir payda da buluşabilecek olsam da, tamamının da Dogville konseptinde olduğuna katılamayacağım. Hem ne demişti Nazan Bekiroğlu: “Dünya dönüyorsa hâla, güzel insanların hatırına dönüyor. Ve güneş kızarıp battığı halde güzel insanların hatırı için sapsarı doğuyor’”

Not: Arkadaşlarla yaptığımız bir söyleşi de özellikle kadınların beni fazla iyimser bulduğuna şahit oldum. Bu kadar korktukları bir toplumdan bir eş seçmeleri ve yeni bir birey hediye etmeleri de bir o kadar ilginç.